Mengelwerk
|
|
1 Inleiding
2 Delf en Deel
3 Het ‘Centrale Woldland’
4 Het Winsumerzijlvest
5 De strijd om Winsum (1581)
1 Inleiding
De ontwikkelingen bij Schilligeham en de Winsumerzijl zijn besproken in het boekje ‘Een kronkelend verhaal. Nieuw licht op de oude Hunze’, dat in het najaar van 2011 is verschenen. Halverwege de 15e eeuw nam de druk op het systeem van het Winsumerzijlvest toe door de inlating van het noordelijke deel van het Oosterniezijlvest.
2 Delf en Deel
Delf (Damsterdiep) en Deel (Winsumerdiep) zijn gegraven om het water af te voeren dat opgesloten raakte in de laagten tussen het Drents plateau en de kwelderruggen van het Hogeland.
3 Het ‘Centrale Woldland’
De hoogtekaart laat zien dat het gebied rond Bedum er uitziet als een kom: het is een laagte die omgeven wordt door hogere gronden. Dit gebied is bedekt geweest met een dikke veenlaag. Er zijn aanwijzingen dat de ontginning ervan aansluit bij oudere ontginningswerken in het gebied ten noorden ervan: de streek tussen Baflo en Middelstum.
In het Centrale Woldland zijn sporen herkenbaar van oude sloten die het water uit het binnenland rechtstreeks of naar de Hunze en Fivel hebben afgevoerd (‘oersloten’).
4 Het Winsumerzijlvest
In het Huisarchief Farmsum berust een klein aantekenboekje waarin een oud ‘schotregister’ van het Winsumerzijlvest is opgenomen. Uit dit lijstje blijkt dat er een tijd is geweest waarin het zijlvest anders georganiseerd was dan we uit de literatuur weten.
5 De strijd om Winsum (1581)
In 1580 vestigde jonker Wigbold van Ewsum, de aanvoerder van de Staatsgezinden in de Ommelanden, zijn hoofdkwartier in Winsum. Het jaar daarop slaagde het regeringsleger onder bevel van Juan Baptista Tassis erin hem met geweld daaruit de verdrijven.
Omvang van het PDF-bestand: 15 MB