Jan van den Broek
  • Home
  • Groningen en het Drentse Water
    • Inleiding
    • Aduard tegen Drenterwolde
    • Nieuwe Gat
    • Schilligeham Redwolde Paddepoel
    • Aduard-Drentse A
    • Arbere en Aduarderdiep
    • Hunze omgeleid
    • Alle kanten op
    • Kleisloot Selwerderdiep Boterdiep
    • Aduard-Grijpskerk 1
    • Aduard-Grijpskerk 2
  • Landschap lezen
    • Middeleeuwse ontginningen
    • Het Centrale Woldland I
    • Het Centrale Woldland II
    • Delf en Damsterdiep
    • Hinkemahorn en Stadsweg
    • Drenterwolde
    • Zuidlaardermeer
  • Zwerven door Fivelgo
    • Ten geleide, inhoudsoverzicht en literatuurlijst
    • Omteda Tjada bestaat niet
    • Eemsdijk en Marcellusvloed
    • Hoogtesprongen
    • Maarvliet
    • De inpoldering van de Fivelboezem
    • Het einde van het Oosterniezijlvest
  • Mengelwerk
    • Van Hunze tot Reitdiep
    • Hoezo opstand?
    • Tweestromenland
    • Veertienjarige Oorlog
    • Meten en rekenen
    • Een rondje Zuidlaardermeer
    • Veen Fivel Stadsweg
    • Emder voorbijvaart
    • Aduard water landschap
    • Woldland Winsum
    • Delf en Damsterdiep
    • Beijum
    • Groningerland Monumentenland
    • Aduarderdiep
    • Hinkemahorn
    • Apoort
    • Stadskist
    • Sicke Benninghe
    • Aduard en de andere kloosters
    • Groningen in stukken
    • Duizend jaar Groningen
    • Egbert Haubois
  • Publicaties
    • Lageweg en Boterdiep te Bedum
    • Groningen tegen de bisschop?
    • Oosterhoogebrug
    • Drie vergeten toponiemen
    • wacht nog even!
    • vriendschap en eendracht
    • graven bij Stootshorn
    • Vrij ende freesch
    • Reductie
    • Een bewogen ambtenaar
    • Duivenpost
    • Johan Julsings geheime dagboek
    • Groningen een stad apart
    • Voor God en mijn koning
    • Een kronkelend verhaal
  • Podium
  • Home
  • Groningen en het Drentse Water
    • Inleiding
    • Aduard tegen Drenterwolde
    • Nieuwe Gat
    • Schilligeham Redwolde Paddepoel
    • Aduard-Drentse A
    • Arbere en Aduarderdiep
    • Hunze omgeleid
    • Alle kanten op
    • Kleisloot Selwerderdiep Boterdiep
    • Aduard-Grijpskerk 1
    • Aduard-Grijpskerk 2
  • Landschap lezen
    • Middeleeuwse ontginningen
    • Het Centrale Woldland I
    • Het Centrale Woldland II
    • Delf en Damsterdiep
    • Hinkemahorn en Stadsweg
    • Drenterwolde
    • Zuidlaardermeer
  • Zwerven door Fivelgo
    • Ten geleide, inhoudsoverzicht en literatuurlijst
    • Omteda Tjada bestaat niet
    • Eemsdijk en Marcellusvloed
    • Hoogtesprongen
    • Maarvliet
    • De inpoldering van de Fivelboezem
    • Het einde van het Oosterniezijlvest
  • Mengelwerk
    • Van Hunze tot Reitdiep
    • Hoezo opstand?
    • Tweestromenland
    • Veertienjarige Oorlog
    • Meten en rekenen
    • Een rondje Zuidlaardermeer
    • Veen Fivel Stadsweg
    • Emder voorbijvaart
    • Aduard water landschap
    • Woldland Winsum
    • Delf en Damsterdiep
    • Beijum
    • Groningerland Monumentenland
    • Aduarderdiep
    • Hinkemahorn
    • Apoort
    • Stadskist
    • Sicke Benninghe
    • Aduard en de andere kloosters
    • Groningen in stukken
    • Duizend jaar Groningen
    • Egbert Haubois
  • Publicaties
    • Lageweg en Boterdiep te Bedum
    • Groningen tegen de bisschop?
    • Oosterhoogebrug
    • Drie vergeten toponiemen
    • wacht nog even!
    • vriendschap en eendracht
    • graven bij Stootshorn
    • Vrij ende freesch
    • Reductie
    • Een bewogen ambtenaar
    • Duivenpost
    • Johan Julsings geheime dagboek
    • Groningen een stad apart
    • Voor God en mijn koning
    • Een kronkelend verhaal
  • Podium

Zwerven door Fivelgo (en Hunsingo)
Aantekeningen over de landschapsgeschiedenis van het Hogeland



6
De inpoldering van de Fivelboezem


Foto
 
Ook de inpoldering van de Fivelboezem is al vaak beschreven. Om zicht te krijgen op de historische feiten moeten we eerst de interpretaties en reconstructies ‘afpellen’ die door enkele generaties van onderzoekers zijn opgesteld.
We beginnen met een bespreking van enkele passages uit de kroniek van Wittewierum en de uitleg die daaraan door verschillende onderzoekers is gegeven. Daarna volgt een systematische analyse van de werken van Bos en Van Veen (‘De Fivel en hare verzanding’) en Kooper (‘Het waterstaatsverleden van de provincie Groningen’). Daarbij komen enkele thema’s voorbij die ook al in Omteda Tjada bestaat niet en Maarvliet aan de orde zijn gekomen en daar in een andere context zijn besproken.
Het stuk eindigt met een serie kaartjes waarin ik mijn eigen visie op de verschillende fasen van de inpoldering van de Fivelboezem weergeef.

Inhoud
1     Wat bedoelde Menko?
2    Twee voorgangers: Bos en Kooper
       2.1      Bos (en Van Veen), ‘De Fivel en hare verzanding’ (1919-1930)
                  2.1.1     De afdamming van de Fivel bij Goldhoorn
                  2 1.2    De Dijkumerweg en de zijlen bij de Wilkemaheerd en de Wijnjetil
                  2.1.3    Een dijk tussen de Kooiplaats en de Wijnjetil met zijlen bij de Kooiplaats en De Wiel
                  2.14     De ‘Vierkante polder’
                  2.1.5    De Zijldijk en de Oosterniezijl
                                    Kader: Een sluisje bij de Battenweg
                  2.1.6    De Olddijk en de afsluiting van de Oosterniezijl
                  2.1.7    De uiterdijk bij Zijldijk
       2.2     Kooper, ‘Het Waterstaatsverleden van de provincie Groningen’ (1939)
                  2.2.1    De westelijke oever van de Fivel
                  2.2.2   De dam bij Goldhoorn en de Zandtsterdijk
                  2.2.3    Inpoldering van De Zeem en De Groeve
                  2.2.4    Wijnjetil, de Westerweg en de dam bij De Wiel
                  2.2.5    Dijken bij ’t Zandt
                  2.2.6    Zijldijk, Oosterniezijl en Hogerzijl
                                    Kader: Een raadselachtige tekst
                  2.2.7    De Zandtster en Zijldijkster uiterdijk en de aanleg van de Olddijk
                  2.2.8    De bedijking van Den Hoorn (1453)
                  2.2.9    Pendingen
                  2.2.10  Een nieuwe waterlossing voor Den Hoorn
                                    Kader: Twee vergelijkbare polders: Den Hoorn en het Esser Nieuwland
3     Eigen reconstructie
                                    Kader: Een gemeenschappelijke dijk bij Kolhol
 

Omvang: 83 pagina's
Omvang van het PDF-bestand: 8 MB

Download het PDF-bestand
Proudly powered by Weebly