|
|
De streek rond de stad Groningen ligt ingesloten tussen het Drentse plateau en de kleilanden langs de Waddenkust. Dit gebied was alleen bewoonbaar voor zover de bewoners erin slaagden zich het Drentse water en de zee van het lijf te houden en tegelijk ook hun eigen overtollige water kwijt te raken.
Eeuwenlang hebben de bewoners van dit gebied hun best gedaan om hun leefomgeving te verbeteren. Soms deden ze dat door de natuur een handje te helpen, maar meestal ging het erom haar te bedwingen of de schade te herstellen die ze had aangericht. Ze legden kaden en dijken aan, groeven watergangen en bouwden zijlen (sluizen). Sporen van deze ingrepen zien we terug in het landschap: in de loop van een sloot, in de vorm van een perceel grasland of in een verzakte dijk. Wie zijn ogen de kost geeft, ervaart zelf dat het landschap zich laat lezen als een tekst.
‘Groningen en het Drentse water’ is oorspronkelijk opgezet als een cursus die in de jaren 2012-2013 aan de Senioren Academie Groningen-Drenthe-Friesland is gegeven.
Besproken worden de sporen die tot op de dag van vandaag getuigen van de strijd die onze middeleeuwse voorouders tegen het water hebben gevoerd. Uitgangspunt vormen zoveel mogelijk de schaarse schriftelijke bronnen die daarover bewaard zijn gebleven en die vaak moeilijk te interpreteren zijn. We volgen Hunze, A en Peizerdiep in hun loop door het land en de tijd en ontdekken dat ook de inrichting van het grondgebied van de huidige gemeente Groningen grotendeels bepaald is door de eisen die het water stelde.
‘Groningen en het Drentse water’ is bedoeld voor hen die meer willen dan een verhaal in grote lijnen en bereid zijn terug te gaan naar de bronnen van onze kennis.
In de meeste hoofdstukken zijn becommentarieerde vertalingen opgenomen van de archiefbronnen die bij de reconstructie van de ontwikkeling zijn gebruikt. Transcripties van de oorspronkelijke teksten zijn als bijlagen aan de hoofdstukken toegevoegd.
‘Groningen en het Drentse water’ bestaat uit de volgende elf delen:
1 Inleiding: waterstaatsgeschiedenis in Groningerland en de fysisch-geografische achtergrond
2 Aduard, Drenterwolde en de Hunze (1285)
3 Het Nieuwe Gat (1321-1322)
4 Schilligeham, Redwolde en Paddepoel (1323-1365)
5 Tussen Aduard en Drentse A (13e en 14e eeuw)
6 Arbere en het Aduarderdiep (1313-1400)
7 De Hunze omgeleid (c. 1400)
8 Alle kanten op
9 Kleisloot, Selwerderdiep en Boterdiep
10 Tussen Aduard en Grijpskerk 1
11 Tussen Aduard en Grijpskerk 2
Eeuwenlang hebben de bewoners van dit gebied hun best gedaan om hun leefomgeving te verbeteren. Soms deden ze dat door de natuur een handje te helpen, maar meestal ging het erom haar te bedwingen of de schade te herstellen die ze had aangericht. Ze legden kaden en dijken aan, groeven watergangen en bouwden zijlen (sluizen). Sporen van deze ingrepen zien we terug in het landschap: in de loop van een sloot, in de vorm van een perceel grasland of in een verzakte dijk. Wie zijn ogen de kost geeft, ervaart zelf dat het landschap zich laat lezen als een tekst.
‘Groningen en het Drentse water’ is oorspronkelijk opgezet als een cursus die in de jaren 2012-2013 aan de Senioren Academie Groningen-Drenthe-Friesland is gegeven.
Besproken worden de sporen die tot op de dag van vandaag getuigen van de strijd die onze middeleeuwse voorouders tegen het water hebben gevoerd. Uitgangspunt vormen zoveel mogelijk de schaarse schriftelijke bronnen die daarover bewaard zijn gebleven en die vaak moeilijk te interpreteren zijn. We volgen Hunze, A en Peizerdiep in hun loop door het land en de tijd en ontdekken dat ook de inrichting van het grondgebied van de huidige gemeente Groningen grotendeels bepaald is door de eisen die het water stelde.
‘Groningen en het Drentse water’ is bedoeld voor hen die meer willen dan een verhaal in grote lijnen en bereid zijn terug te gaan naar de bronnen van onze kennis.
In de meeste hoofdstukken zijn becommentarieerde vertalingen opgenomen van de archiefbronnen die bij de reconstructie van de ontwikkeling zijn gebruikt. Transcripties van de oorspronkelijke teksten zijn als bijlagen aan de hoofdstukken toegevoegd.
‘Groningen en het Drentse water’ bestaat uit de volgende elf delen:
1 Inleiding: waterstaatsgeschiedenis in Groningerland en de fysisch-geografische achtergrond
2 Aduard, Drenterwolde en de Hunze (1285)
3 Het Nieuwe Gat (1321-1322)
4 Schilligeham, Redwolde en Paddepoel (1323-1365)
5 Tussen Aduard en Drentse A (13e en 14e eeuw)
6 Arbere en het Aduarderdiep (1313-1400)
7 De Hunze omgeleid (c. 1400)
8 Alle kanten op
9 Kleisloot, Selwerderdiep en Boterdiep
10 Tussen Aduard en Grijpskerk 1
11 Tussen Aduard en Grijpskerk 2
Proudly powered by Weebly