Jan van den Broek
  • Home
  • Groningen en het Drentse Water
    • Inleiding
    • Aduard tegen Drenterwolde
    • Nieuwe Gat
    • Schilligeham Redwolde Paddepoel
    • Aduard-Drentse A
    • Arbere en Aduarderdiep
    • Hunze omgeleid
    • Alle kanten op
    • Kleisloot Selwerderdiep Boterdiep
    • Aduard-Grijpskerk 1
    • Aduard-Grijpskerk 2
  • Landschap lezen
    • Middeleeuwse ontginningen
    • Het Centrale Woldland I
    • Het Centrale Woldland II
    • Delf en Damsterdiep
    • Hinkemahorn en Stadsweg
    • Drenterwolde
    • Zuidlaardermeer
  • Zwerven door Fivelgo
    • Ten geleide, inhoudsoverzicht en literatuurlijst
    • Omteda Tjada bestaat niet
    • Eemsdijk en Marcellusvloed
    • Hoogtesprongen
    • Maarvliet
    • De inpoldering van de Fivelboezem
    • Het einde van het Oosterniezijlvest
  • Mengelwerk
    • Langs de Drentsche Aa
    • Van Hunze tot Reitdiep
    • Hoezo opstand?
    • Tweestromenland
    • Veertienjarige Oorlog
    • Meten en rekenen
    • Een rondje Zuidlaardermeer
    • Veen Fivel Stadsweg
    • Emder voorbijvaart
    • Aduard water landschap
    • Woldland Winsum
    • Delf en Damsterdiep
    • Beijum
    • Groningerland Monumentenland
    • Aduarderdiep
    • Hinkemahorn
    • Apoort
    • Stadskist
    • Sicke Benninghe
    • Aduard en de andere kloosters
    • Groningen in stukken
    • Duizend jaar Groningen
    • Egbert Haubois
  • Publicaties
    • 'Oersloten' in Ubbega
    • Een pikante vergissing
    • Abt Menko over de Fivel en de kerk te Wittewierum
    • Meten en rekenen. De Semslinie van 1615
    • De Marcellusvloed en de Eemsdijk
    • Het Boterdiep en de Chinese baby's
    • Lageweg en Boterdiep te Bedum
    • Twee foto's van Farmsum
    • Groningen tegen de bisschop?
    • Oosterhoogebrug
    • Drie vergeten toponiemen
    • Wacht nog even!
    • Vriendschap en eendracht
    • Graven bij Stootshorn
    • Een inspirerende vergissing
    • Vrij ende freesch
    • Reductie
    • Een bewogen ambtenaar
    • Duivenpost
    • Johan Julsings geheime dagboek
    • Groningen een stad apart
    • Voor God en mijn koning
    • Een kronkelend verhaal
  • Podium
    • Buiten het Papenpoortje
    • De wallen van Johan van Metelen
    • Rondom de Sledemennerstraat
  • Home
  • Groningen en het Drentse Water
    • Inleiding
    • Aduard tegen Drenterwolde
    • Nieuwe Gat
    • Schilligeham Redwolde Paddepoel
    • Aduard-Drentse A
    • Arbere en Aduarderdiep
    • Hunze omgeleid
    • Alle kanten op
    • Kleisloot Selwerderdiep Boterdiep
    • Aduard-Grijpskerk 1
    • Aduard-Grijpskerk 2
  • Landschap lezen
    • Middeleeuwse ontginningen
    • Het Centrale Woldland I
    • Het Centrale Woldland II
    • Delf en Damsterdiep
    • Hinkemahorn en Stadsweg
    • Drenterwolde
    • Zuidlaardermeer
  • Zwerven door Fivelgo
    • Ten geleide, inhoudsoverzicht en literatuurlijst
    • Omteda Tjada bestaat niet
    • Eemsdijk en Marcellusvloed
    • Hoogtesprongen
    • Maarvliet
    • De inpoldering van de Fivelboezem
    • Het einde van het Oosterniezijlvest
  • Mengelwerk
    • Langs de Drentsche Aa
    • Van Hunze tot Reitdiep
    • Hoezo opstand?
    • Tweestromenland
    • Veertienjarige Oorlog
    • Meten en rekenen
    • Een rondje Zuidlaardermeer
    • Veen Fivel Stadsweg
    • Emder voorbijvaart
    • Aduard water landschap
    • Woldland Winsum
    • Delf en Damsterdiep
    • Beijum
    • Groningerland Monumentenland
    • Aduarderdiep
    • Hinkemahorn
    • Apoort
    • Stadskist
    • Sicke Benninghe
    • Aduard en de andere kloosters
    • Groningen in stukken
    • Duizend jaar Groningen
    • Egbert Haubois
  • Publicaties
    • 'Oersloten' in Ubbega
    • Een pikante vergissing
    • Abt Menko over de Fivel en de kerk te Wittewierum
    • Meten en rekenen. De Semslinie van 1615
    • De Marcellusvloed en de Eemsdijk
    • Het Boterdiep en de Chinese baby's
    • Lageweg en Boterdiep te Bedum
    • Twee foto's van Farmsum
    • Groningen tegen de bisschop?
    • Oosterhoogebrug
    • Drie vergeten toponiemen
    • Wacht nog even!
    • Vriendschap en eendracht
    • Graven bij Stootshorn
    • Een inspirerende vergissing
    • Vrij ende freesch
    • Reductie
    • Een bewogen ambtenaar
    • Duivenpost
    • Johan Julsings geheime dagboek
    • Groningen een stad apart
    • Voor God en mijn koning
    • Een kronkelend verhaal
  • Podium
    • Buiten het Papenpoortje
    • De wallen van Johan van Metelen
    • Rondom de Sledemennerstraat

Groningen en het Drentse water
Verkenningen in de landschaps- en waterstaatsgeschiedenis
van Centraal-Groningen



9
Kleisloot, Selwerderdiep en Boterdiep

Kort overzicht van de inhoud

Foto
Foto
Foto


9.1       'Twe staddepen'
9.2      Kleisloot, 'Nye Graft' en Boterdiep

9.3      Noorderhoogebrug
9.4      Slot




9.1        ‘Twe staddepen’

In 1470 of 1471 is het water van de Hunze langs de noordzijde van de stad naar het westen geleid. Daarvoor moest de Hondsrug doorgraven worden. Het werk hing samen met de noodzakelijke modernisering van de Groningse vestingwerken.
De vereniging van A en Hunze bij de Hoek van Ameland had ook een gunstige uitwerking op de waterstaatkundige situatie rondom de stad Groningen.
Door deze ingreep verloor het Selwerderdiep zijn functie als afwateringskanaal, maar uit een akte van 6 augustus 1473 (waarvan de tekst in vertaling is opgenomen) blijkt dat de kerspelen van het Gorecht verplicht bleven om dat kanaal te onderhouden.

 
9.2        Kleisloot, ‘Nye Graft’ en Boterdiep

Ten behoeve van het scheepvaartverkeer is – vermoedelijk aan het begin van de 15e eeuw – een kanaal gegraven tussen de Kleisloot in het noorden en de noordoostelijke hoek van de middeleeuwse stad. Dit kanaal wordt in een akte van het Heiligen Geestgasthuis van 10 november 1422 de Nye Graft genoemd. In de 16e eeuw is dit kanaal uitgegraven en verbreed. In die gedaante werd het een onderdeel van het Boterdiep, dat eeuwenlang de belangrijkste verbinding is geweest tussen Groningen en de verschillende districten van Hunsingo.   
 

9.3        Noorderhoogebrug

De geschiedenis van de natte en droge infrastructuur ter plaatse van het huidige Noorderhoogebrug is complex: allerlei wegen en waterlopen die verschillende functies hadden, kruisten elkaar op deze plek. Aan de hand van een serie kaartjes is de ontwikkeling te volgen.
 

9.4         Slot

Meestal gaat het bij de waterbeheersing om het weren en lozen van overtollig water. Maar soms is ook het tegenovergestelde van belang en moeten er maatregelen worden getroffen om water toe te laten. Zoiets  gebeurde in 1619, toen de schepper van Innersdijk aan de Groninger stadsbestuurders toestemming vroeg om een afsluitbare duiker te mogen leggen tussen het Schuitendiep en het Boterdiep.  Zo zou hij zoet water kunnen inlaten ten behoeve van de scheepvaart en het vee.

Omvang van het PDF-bestand: 9 MB
Download het PDF-bestand
Proudly powered by Weebly